Radio Romania International

Arhiva :

Un cirecu di secul di anda s-feaţi Canalu Dună – Amarea Laii
(2009-05-26)
Atea dit soni aspuneari: 2009-05-26 13:32 EET Print
Dânda nanaparti conotaţiili politiţi, canalu Dună – Amarea Laii ditu sud-estul ali Românie, deadunu cu alanti trei braţă naturali ali Deltă - Chilia, Sfântu Gheorghi şi Sulina -, patra gură di virsari a fluviului şi unâ excelentă arteră di trafic/urdinari naval. Easti treilu ca mărimi ditu lumi, după multu ma avdzâtili Suez ditu Eghiptu şi Panama ditu America Chentrală. Şcurteadză cu aproapea 400 di kilometri ruta a părmătiilor Amarea Laie câtâ chentrul ali Europă. Canalu fu proiectat s-lucreadzâ la unâ capacitati di 80 di miliun’i di cafi anu. Construcţia avu ananghi di excavarea a vârâ 300 di miliun’i di meatri cubi di locu şi cheţari, ş-ti ânvârtuşearea a lui fură ufilisiţ pisti patru miliun’i di maetri cubi di beton şi beton armat, cumu şi aproapea 25 di tonuri di echipamentu şi lucrări metaliţi. Darea a lui tu exploatari s-feaţi după 8 an’i di lucrări di construcţie, di cari ună parti s-ducu ninti ş-ază, pi ninga operaţiun’i di modernizarie, retehnologhizari a ecluzelor şi ali infrastructură - spuni un comunicat ali Companie Naţională a Canalilor Navigabilie. Dişcl’isu, cu mari halatu, tamam aoa ş-25 di an’i, tu 26 di maiu 1984, Canalul nu easti maş ctitoria nai ma laborioasă a comunismului autohton, că şi emblema a lui. Câţe leagă nu maş fluviul di amari, câ şi hâryia di ascâpitata a reghimlui, dimi dictatura alu Gheorghe Gheorghiu Dej di aţea alu Nicolae Ceauşescu. S-pari că, la sughestia personală a patronlui a lui sovietic, Iosif Visarionovici Stalin, Dej l-ari proiectatâ nu ca pi unâ investiţie icunomică, ama ca un instrumentu represiv, dimi tu minduita a comuniştilor canalu lipsea s-hibă “groapa ali reacţiuni românească.” Mirminghi di âncl’işi politic s-pidipsiră cu lucurlu aclo ş-nai putân 10 n’il’i di el’i, dzâţi istoriclu Marius Oprea, muriră aclo, măţinaţi di lângori, foami şi arcoari, ică mitraliaţi di gardien’i. El’i ş-lu dormu somnul ditu soni tu grochi comuni, de-a lungul a Canalui. Unăoară scupolu represiv agiumtu, ântr-oară după moartea alu Stalin, ‘53, Dej apufusi dânâsearea a lucrărilor. Li acâţă diznou după vârâ 20 an’i, tu un ritmu ayun’iusitu, cu militari, studenţâ, elevi, âncl’işi ti furlăchi si alti ahtări, cum ş-cu lucrători adunaţ di tută vâsilia, noulu şef a statlui comunistu, Nicolae Ceauşescu. Şi sum Ceauşescu muriră oamin’i la Canal, di itia a ayuniil’lei ş-a slabăl’ei organizari di şantier, cari adusi moartea a 2-3 n’il’i di oamin’i. Tu aţelu chiro urdina ună metaforă subversivă aţea că Duna vearsă “pi trei guri apă şi pi-a patra sândzi”. Autor: Bogdan Matei Apriduţearea: Irina Paris

		WMA
	64kbps :	1 2 3
	128kbps :	1 2 3
		MP3
	64kbps :	1 2 3
	128kbps :	1 2 3
		AAC+
	48kbps :	1 2 3
	64kbps :	1 2 3

Puteţ s-avdzâţ căndţido
aoa emisiun’ili RRI


Ascultaţ
Oarili la cari puteţ s-ascultaţ programili adrati di Secţia Armânească RRI pi Canalu 3 cu hroma veardi.
Oara (oara ali Românie)
17.30 - 18.00
19.30 - 20.00
21.30 - 22.00

Weather Forecast

Mascota istorica a RRI

© 1999 - 2011 Copyright Radio Romania International